Muzeum Diecezjalne w Płocku zostało zbudowane w 1903 r. z inicjatywy bł abp. Antoniego J. Nowowiejskiego przez architekta Stefana Szyllera. Należy ono do najstarszych tego typu placówek w Polsce. Początkowo budynek ten miał być wykorzystany do celów gospodarczych katedry. Został przeznaczony na przechowywanie wycofanych z użytku ksiąg liturgicznych i przedmiotów kultowych. Swoim wyglądem nawiązywał do stylu katedry z charakterystycznymi zębatymi szczytami. W ścianach zostały umieszczone fragmenty detali architektonicznych, odkrytych w czasie rewaloryzacji kościoła.

Urządzeniem muzeum zajął się ks. Tomasz Kowalewski. W roku 1904 zbiory udostępniono zwiedzającym, o czym świadczy pierwszy wpis do Księgi Pamiątkowej dokonany przez Henryka Sienkiewicza, w dniu 9 stycznia tego roku. W latach 1925-38 dyrektorem Muzeum Diecezjalnego był absolwent krakowskiej ASP ks. Aleksander Dmochowski, który dobudował piętro i skrzydło od strony północnej (1929-30). Po zniszczeniach II wojny światowej muzeum wyremontował kolejny dyrektor ks. Lech Grabowski, piastujący to stanowisko w 1939 r. oraz w latach 1959-93.

Zbiory muzealne zapoczątkowały zabytki z katedry płockiej oraz darowizny: ks. Tomasza Kowalewskiego (pierwszego dyrektora Muzeum), ks. Józefa Mrozowskiego (obrazy) i prof. Franciszka Tarczyńskiego (archeologia). Ziobry powiększają się o zabytki z kościołów diecezji płockiej, które przestały służyć kultowi religijnemu, a posiadają wartość historyczną i artystyczną. W ostatnich latach dołączyły kolekcje obrazów Wiesławy Kwiatkowskiej i Feliksa Tuszyńskiego, a także dary ks. prał. Władysława Stradzy, Aleksandra Pluszcza oraz Franciszka Olkowskiego.

W 2008 roku muzeum zyskało dodatkową siedzibę naprzeciwko katedry w tzw. Opactwie Pobenedyktyńskim. W nowym miejscu zgromadzono bezcenne zabytki sztuki sakralnej m.in. Hermę św. Zygmunta – patrona Płocka (dar Kazimierza Wielkiego z 1370 r.), kielich z pateną, ufundowany przez Konrada Mazowieckiego oraz liczne monstrancje. Na uwagę zasługuje również ekspozycja „Chrystus w sztuce” prezentująca imponujące zbiory malarstwa i rzeźby sakralnej (także gotyckiej).

Ponadto do najważniejszych zabytków zgromadzonych w Muzeum Diecezjalnym należą: rękopisy i dokumenty od XII do XVI w. (Biblia Płocka, Graduały), kolekcja pasów kontuszowych i szat liturgicznych, a także zbiory malarstwa, rzeźby i rzemiosła artystycznego XVII i XVIII w. Obok znanych dzieł, można tu również odkryć interesujące eksponaty z takich dziedzin jak: ceramika, numizmatyka, medalierstwo, militaria, sfragistyka, filatelistyka.

Muzeum organizuje lekcje muzealne, m.in.: dotyczące rękopisów na przykładzie Biblii Płockiej, warsztatu złotniczego czy przybliżające życie Jezusa Chrystusa.

Muzeum Diecezjalne w Płocku czynne jest w dniach:

Wtorek - Piątek: 10.30 - 14.00

Sobota: 10.00 – 16.00

Niedziela - Poniedziałek - Nieczynne

Cennik biletów:

- Bilet normalny - 10 zł
-Bilet ulgowy dla dzieci i młodzieży szkolnej, rencistów i emerytów oraz osób niepełnosprawnych - 5 zł za okazaniem odpowiedniego dokumentu
- Bilet bezpłatny - dzieci do 7 lat, wychowankowie domów dziecka,muzealnicy polscy za okazaniem odpowiedniego dokumentu
- Bilet rodzinny - 15 zł upoważnia do wstępu maksymalnie 6 osób – 2 osoby dorosłe + dzieci do lat 18
- Bilet grupowy – normalny 9 zł/osoba, ulgowy 4 zł/osoba min. 15 osób
- Przewodnik po muzeum - 25 zł
- Ekspozycja czasowa - bilet normalny 5 zł, bilet ulgowy 3 zł

ZWIEDZANIE MUZEUM Z PRZEWODNIKIEM PO WCZEŚNIEJSZYM UZGODNIENIU TELEFONICZNYM 24 262 26 23 LUB OSOBIŚCIE W SEKRETARIACIE MUZEUM

KASA KOŃCZY SPRZEDAŻ BILETÓW NA 30 MINUT PRZED ZAMKNIĘCIEM MUZEUM
 

Źródła:
Muzeum Diecezjalne w Płocku. Przewodnik.; Opracowanie: Ks. Stefan Cegłowski; Wyd. Płocki Instytut Wydawniczy, Płock 2006
Przewodnik: Spacerkiem po Płocku; Jerzy Stefański; Wyd. Płocka Lokalna Organizacja Turystyczna; Płock 2012
Przewodnik po Płocku, Stanisław Płuciennik, Wyd. Płocki Instytut Wydawniczy, Płock 2011 www.mdplock.pl